Ierland, Giant's causeway-Inishowen-(London)Derry, 9 september 2017, dag 3

We zijn onderweg naar de Giant's causeway. En ja, Ierland laat zich van zijn bekendste kant zien, regen, miezerregen, motregen, gewone regen en tussendoor enkele minuten droog met een zonnetje.

De zeshoekige basaltblokken zijn eigenlijk heel gemakkelijk te beklimmen.

Deze rotsformaties zouden zo'n 60 miljoen jaar geleden ontstaan zijn tijdens een vulkaanuitbarsting. Maar volgens de bijgelovige Ieren zijn ze gebouwd door een reus. Volgens de gids omdat zijn liefje in Schotland woonde en hij het zat was telkens de zee over te steken en begon met het maken van een brug. Toen hij een andere reus hetzelfde zag doen, is hij ermee gestopt. Totale onzin want Schotland ligt de andere kant op. En het verhaal klopt sowieso niet. 

Maar volgens de Ieren had de reus, genaamd Finn McCool  (also known as Fionn mac Cumhail) moeilijkheden met een reus aan de overkant van de zee. De Schotse reus Benandonner Hij bedreigd Ierland. Finn pakt stukken van de Antrim kust en gooit ze in de zee. De rotsen vormen samen een pad voor Finn die Benandonner een lesje wil leren. Slecht idee,  Benandonner is beangstigend massief. Finn blaast haastig de aftocht, gevolgd door de Schotse reus. Hij werd gered door zijn snel denkende vrouw, die hem verkleedde als baby. De woedende Schotse reus zag de baby en dacht bij zichzelf: als de baby al zo groot is, dan moet de vader enorm zijn. En hij blies de aftocht. Wat je maar wil geloven.

Terug in de bus, nat tot op mijn hemd, brak de zon weer even door.

Weer een lesje Ierse geschiedenis van onze gids. In 1830 waren er 8 miljoen Ieren, in 1915 was dat gehalveerd tot 4 miljoen vanwege de grote hongersnood en in 1961 nog maar 2,8 miljoen. De republiek is 4 keer zo groot als Nederland en Noord Ierland is iets kleiner dan ons land. Wij hebben bijna 18 miljoen inwoners. Je begrijpt dat in Ierland enorm veel ruimte is, groene grasvelden overal waar je kunt kijken.

En hier Dunluce kasteel bij Bushmills, waarvan de helft in de zee is verdwenen in 1639.

We reden naar het schiereiland Inishowen, weer in de republiek Ierland, waar we een prive museum bezoeken. De eigenaar heeft zijn geboortegrond en ouderlijk huis omgetoverd tot een museum, waar veel duidelijk wordt over de hongersnood die Ierland teisterde in de 19e eeuw.

De daken werden gemaakt van struisgras, een soort helmgras, dat elke 2 jaar vervangen moest worden.

De huisjes waren heel klein, een keuken en slaapgelegenheid, meer was het niet. Dit bed werd overdag opgekapt tot bank.

Thuis gestookte whisky. Uit bezuinigingsoverwegingen maakten sommige mensen de leidingen van lood, want dat was even gemakkelijk te buigen als koper. Maar ze wisten niet dat lood giftig was en bij het drinken van de whisky komden mensen dagen in coma raken of erger.

In dit huisje heeft de eigenaar met zijn ouders en 3 brussen gewoond tot 1983. Dit was de keuekn met een bedstee.

Dit de kinderslaapkamer.

Het schiereiland kreeg trouwens pas in de jaren 80 van de vorige eeuw stroom.

In Ierland werden mensen altijd thuis opgebaard. Jezus indachtig die de 3e dag opstond, werden de mensen na 2 dagen begraven. Niks geen gedoe met wederopstanding en zo. Dolle boel bij zo'n wake. Er werden 2 klaagvrouwen ingehuurd die op commando konden huilen, telkens als er bezoek binnen kwam. Het schoteltje op de borst van de overledene bevatte sterk ruikende kruiden, mocht hij of zij toch niet dood zijn, dan kwamen ze wel weer bij door de geur. En anders kregen ze bij het begraven een touwtje om hun duim, dat naar een belletje naast het graf leidde. Bij plotseling ontwaken ging het belletje rinkelen. Daar komt het spreekwoord: saved by the bell vandaan. En er was whisky voor de familie die zich 2 dagen lang op de been moesten zien te houden, want de gasten voor de wake kwamen zowel overdag als 's nachts. 

Amieke, met haar niet altijd correcte uitspraken, maar alla, leve wikipedia.

De Ierse hongersnood is de periode van voedselschaarste die Ierland tussen 1845 en 1850 trof. Voor hun voedselvoorziening waren de Ieren grotendeels afhankelijk van de aardappeloogst. Negentig procent daarvan was echter mislukt als gevolg van de aardappelziekte, veroorzaakt door pseudo-schimmel. Deze schimmel bleef in de grond zitten en het jaar daarop mislukte de oogst weer.  Als gevolg van de voedselschaarste stierven meer dan een miljoen Ieren. Miljoenen anderen vluchtten al dan niet gedwongen naar Noord Amerika, Australië, Nieuw-Zeeland en Groot-Brittannië.

Engeland deed niets en eiste zelfs de zuivel, granen en gerst op. Na een aantal jaar stelden ze dan toch gaarkeukens in, maar in ruil voor voedsel moesten de hevig verzwakte mannen werken. Stenen muren bouwen, waarvoor ze de stenen uit de frond moesten graven. En die muren dienden nergens voor. Maar de Engelsen vonden voor wat hoort wat, hoe zinloos ook.

Hier kon een pachter de huur niet betalen en werd hij eerst de wacht aangezegd. Dat gaf hem de tijd zijn huisraad ergens anders te stallen. Kwam de deurwaarder een aantal dagen later de pacht ophalen dan deed hij niet open. De deur werd ingeramd, men zag dat er niks te halen viel en liet de mensen zo achter. Na verloop van tijd kwamen de meubels terug en trok men er weer in.

Deze ongehuwde moeser werd in een soort ondergronds hol gestopt en mocht zich niet in het ooenbaar begeven. Wel kreeg ze eten en kleding van de kerk. De vaders bleven altijd buitenspel, grrr.

Ook even een bezoekje gebracht aan het meest amateuristische spookhuis ever, maar leuk gemaakt.

Om nog even te demonstreren hoezeer de Ieren van aardappels afhankelijk waren:

Ontbijt aardappel, tussendoor aardappelkoeken, lunch aardappel, diner aardappel.

We reden het schiereiland weer af via de andere kant, naar Derry. Voorheen Londonderry, omdat de Noordieren hun band met Engeland extra wilden benadrukken. Nu heet het eigenlijk weer gewoon Derry en de republiek schrijft dat ook gewoon op de verkeersborden. De Noord Ieren zien nog graag Londonderry staan. Sommige borden zijn onderhanden genomen en de naam London is doorgekrast. Toch nog een dingetje hier hoor.

De Ieren zijn verder heel vriendelijk en gastvrij, maar ze geloven nog in kabouters, leprechauns geheten hier. Nou ja, dat misschien niet, maar bijgelovig zijn ze wel.

Vanavond in het hotel gegeten, omdat we niet dicht bij het centrum logeren in een best western hotel. We hebben een enorme kamer met een 3 persoons en een eenpersoonsbed. Wie heeft het drie persoonsbed en wie het eenpersoons? Juist!